Міжнародная каманда навукоўцаў з універсітэтаў Гётынгена (Германія) і Эдынбурга (Вялікабрытанія) апублікавала даследаванне, якое можа радыкальна змяніць ўяўленні пра харчовую бяспеку. Паводле іх звестак, толькі адна краіна ў свеце — Гаяна — здольная цалкам забяспечыць сваё насельніцтва ўсімі асноўнымі групамі прадуктаў харчавання без неабходнасці ў імпарце, піша ScienceAlert.
Даследаванне, апублікаванае ў часопісе Nature Food, ахапіла 186 краін і прааналізавала ўзровень харчовай самадастатковасці па сямі ключавых харчовых групах: злакі, гародніна, садавіна, бялкі, малочныя прадукты, тлушчы і цукры.
Гаяна, невялікая дзяржава ў Паўднёвай Амерыцы, аказалася адзінай краінай, здольнай забяспечыць сябе па ўсіх катэгорыях. Найбліжэйшыя да яе па выніках — Кітай і В’етнам — вырабляюць дастаткова прадуктаў для задавальнення патрэбаў насельніцтва па шасці з сямі катэгорый.
Аднак агульная карціна выклікае занепакоенасць:
-
толькі адна з сямі краін дасягнула самадастатковасці хаця б па пяці групах;
-
больш чым траціна краін забяспечвае сябе толькі па адной ці дзвюх катэгорыях;
-
шэсць краін — Афганістан, ААЭ, Ірак, Макаа, Катар і Емен — не самадастатковыя ні ў адной харчовай групе.
Нават у рамках эканамічных саюзаў сітуацыя не мяняецца да лепшага. Рада супрацоўніцтва арабскіх дзяржаваў Персідскага заліва забяспечвае сябе толькі мясам. Эканамічныя блокі Заходняй Афрыкі і Карыбскага рэгіёна здольныя задаволіць патрэбы толькі па дзвюх групах прадуктаў. Прычым ні адзін саюз не можа цалкам забяспечыць насельніцтва гароднінай.
Навукоўцы падкрэсліваюць, што імпарт застаецца крытычна важнай крыніцай харчавання для большасці краін. Аднак залежнасць ад аднаго-двух гандлёвых партнёраў робіць іх вельмі ўразлівымі перад рынкавымі і палітычнымі ўзрушэннямі.
«Міжнародны гандаль харчаваннем і супрацоўніцтва — жыццёва важныя для здаровага і ўстойлівага харчавання. Занадта моцная залежнасць ад аднаго экспарцёра робіць сістэму нестабільнай. Неабходна фармаваць гнуткія і ўстойлівыя ланцужкі паставак», — адзначае эканаміст па развіцці Ёнас Штэль з Універсітэта Гётынгена.
На фоне цяперашняй геапалітычнай напружанасці і частых гандлёвых канфліктаў, такіх як тарыфныя войны, гэтыя высновы асабліва актуальныя. Даследаванне ясна паказвае: ні адна краіна не можа цалкам выжыць у ізаляцыі — за выключэннем Гаяны.